Kimler DEHB olur?
DEHB çocuklukta gelişir ve herkeste oluşabilir ama genlerimiz bu bozukluğun ortaya çıkmasında büyük rol oynar. Çocukların % 5 ila % 11’inde DEHB olduğu tahmin edilmektedir ve bu çocukların çoğu kız çocuklarıdır. Bazı çocuklar DEHB’yi aşıyor, ancak çocuklukta DEHB olan insanların dörtte üçünden fazlası yetişkin olarak DEHB’ye sahip olmaya devam ediyor.
İstatistikler yanıltıcıdır.
Erkek çocukları kız çocuklarına göre DEHB tanısını iki katı kadar daha fazla alıyor ama bu erkek çocuklarında DEHB’nin daha fazla olduğu anlamına gelmez. Bazı uzmanlar, semptomlarının fark edilmesinin daha zor olabileceği için kızlara çok fazla teşhis konulamadığını söylüyor.
Devam etmek için daha az bilgi
Kadınlarda DEHB ile ilgili, erkeklerde olduğu kadar çok fazla araştırma yoktur. Bu sebeple, kadınları nasıl etkilediği hakkında daha az şey biliniyor. DEHB her zaman çocuklukta başlar, ancak birçok kadın eğer DEHB’ye sahip olduklarını öğrenmezlerse yetişkin olana kadar bu bozukluğa sahip olduklarını öğrenemiyorlar.
DEHB kadınlarda farklı olabilir
DEHB’nin üç temel türü vardır: Dikkat Eksikliği DEHB, Hiperaktif /dürtüsel DEHB ve Kombine DEHB. Dikkat eksikliği DEHB en yaygın olarak kızlarda görülür. Bu tür her zaman öğretmenlerin ve ebeveynlerin dikkatini çekmez.
Nasıl ortaya çıkar?
Dikkat eksikliği DEHB’nin yaygın semptomları bunları içerir:
- Dikkat eksikliği, dinlemede ve dikkat etmede sorunlar.
- Kolay dikkat dağılması, organize olamama ve sık sık unutkanlık ve bir şeyleri kaybetme.
- Bir şeyler takip edememe.
- Dikkatsizlik sebebiyle hatalar yapma.
DEHB’nin etkisi
DEHB’si olan erkek çocukları gibi DEHB’si olan kız çocukları da okulda sık sık problemler yaşamaktadır ama kızlar eyleme geçmedikleri için başlarının belaya girme olasılıkları erkeklere göre daha düşüktür. DEHB’si olan kız çocukları, okulda hayalperest olarak görülme eğilimindedir. Aynı zamanda onlar da sosyalleşmekte zorlanabilirler. Disleksi gibi öğrenme güçlüğüne işaret edebilecek semptomları kaçırmadığınızdan emin olmak için doktorla birlikte çalışmak da önemlidir. Disleksi ve diğer engeller, bir kez tespit edildikten sonra başarıyla çalışılabilir.
Yetişkin kadınlar için DEHB, bir işin üstesinden gelmeyi ve günlük yaşamın stresiyle baş etmeyi zorlaştırabilir. DEHB’li kadınlar, kişisel mali durumlarını yönetmek, ev işlerini tamamlamak ve çocuklara bakmak için mücadele içerisinde olurlar.
Duygusal bir bedel…
DEHB’li kızların, işleri halletmede sorun yaşadıklarında kendilerini suçlama olasılığı DEHB’si olan erkeklerden daha fazladır. DEHB’ye sahip olmak, sosyal ipuçlarını okumayı da zorlaştırabilir ve bu da bazı kızların kendilerini güvensiz hissetmelerine neden olabilir. Ayrıca arkadaş edinmelerini de zorlaştırır.
Bu onları depresyona, anksiyeteye ve yeme bozukluklarına yatkın hale getirebilir. DEHB’li kızların, DEHB’si olmayan kızlara göre anoreksi veya bulimia geliştirme olasılığı daha fazladır.
Görmezlikten gelmeyin
Tanı almak, doğru tedavinin uygulanmasının ilk adımıdır. İlaçlar ve davranışsal terapi, DEHB ile baş etmenize yardımcı olur.
Eğer problemin belirtilerini görürseniz bir doktorla konuşun. Öğretmenler, kızlar için DEHB değerlendirmelerini erkekler için olduğu kadar sık önermiyor. Eğer bir öğretmen kızınızın DEHB’si olduğundan şüpheleniyorsa lütfen ciddiye alın. Eğer çocuğunuzun DEHB’si varsa, bu durum ortadan kalkmayacaktır.
İlaçlar ve hormonlar
Zaman, semptomları değiştirebilir ama hormonlar da semptomları değiştirebilir. Hormonal değişikliklerin (adet döngünüz sırasında, hamileyken ve menopoza girerken) ilaçların ne kadar iyi etki ettiğini veya semptomlarınızı ne kadar iyi yönetebileceğinizi etkilediğini fark edebilirsiniz. Bir değişiklik fark ederseniz, doktorunuzla konuşun. Doktorunuz ilaçlarınızı gerektiği gibi ayarlayabilmelidir.
DEHB ile yaşamak
DEHB’ye sahip olmak bir mücadele gerektirir ama bir çocuk veya bir yetişkin bununla baş etmeyi öğrenebilir. Çaresi olmamasına rağmen, doğru bakımı alan insanlar potansiyellerine ulaşabilir ve mutlu, doyurgan bir yaşamın tadını çıkarabilirler.
Hazırlayan: Bengü Yeloğlu