Oyun oynamak genellikle çocukların eğlence aktivitesi olarak düşünülür fakat oyun oynamanın sanıldığından daha fazla işlevi vardır. Oyun çocuğun en önemli öğrenme aracıdır. Çocuk dünyayla oyun aracılığı ile ilişki kurar. Oyun onun kendini ifade etme biçimidir. Çocuk hayatın bir provasını oyun aracılığı ile yapar. Gelişimsel aşamalarda oyun aracılığı ile ustalık kazanır ve bir sonraki aşamaya geçer. Atlama, koşma, zıplama gibi oyunlar çocukların motor becerilerini, beden hakimiyetlerini geliştirmede; yapboz, şekil eşleme gibi oyunlar okuma, sayma gibi akademik becerilerinin gelişmesine katkıda bulunur. Diğer bir oyun çeşidi de hayali oyunlardır. Çocuklar genellikle 2 yaşından itibaren bu tarz oyunlar oynamaya başlarlar. Bu durum soyut düşünceye doğru önemli bir geçiş olarak vurgulanır. Ayrıca bu tür oyunlar çocukların dil becerilerine de önemli katkılar sunar.
Tüm bunların yanı sıra çocuklar için bilgiyi anlama, özümseme aracı olarak da oyunlar kullanılır. Yetişkinler yeni bir deneyim yaşadıklarında hazmetmeleri için nasıl konuşma ya da yazmadan yararlanıyorsa, çocuklar da bu deneyimleri oyun aracılığı ile hazmederler. Düğüne giden bir çocuk evde bir düğün sahnesi canlandıracaktır ya da okula yeni başlayan bir çocuk mutlaka oyununa bu durumu taşıyacaktır. Aynı şekilde yaşantısında kayıp, korku, acı yaşayan çocuklar da bu deneyimlerini özümsemek, bunların üstesinden gelmek için oyunu kullanırlar. Oyunda acı veren bu durumu gülerek, ağlayarak, öfkelenerek, konuşarak boşaltırlar. Bu durumu oyunda sembolik olarak telafi edebilirler. Bunu sağlayan yöntemlerden biri ise ‘’oyun terapisi’’ dir. Çocuklar yetişkinler gibi duygularını anlamlandıramadıkları gibi duyguları hakkında da konuşamazlar, onlar oyun aracılığı ile ihtiyaçlarını ifade eder, oyun sırasında yaşadıklarının bir parçası olarak davranışlarını etkileyen kızgınlıklarını, korkularını, üzüntülerini, hayal kırıklıklarını yeniden yaratırlar. Oyunda sorunla ilgili anlam ve rahatlık sağlanana kadar bu devam eder.
Özetle, çocuklar oyunla birlikte eğlenmenin yanı sıra beceri ve yetenek edinme, yaşadıkları deneyimi özümseme ve yaşadıkları travmatik deneyimle başa çıkma stratejisi elde ederler.
Kaynak: ‘’Çocuğunuza Kulak Verin’’- Aletha Solter
Begüm Toprak
Uzm. Psk. Danışman & Psikolog